Yeni yarışmamız Hangisi Doğru yayında.
4. Sınıf 2. üniteyle ilgili 82 sorudan oluşan soru bankasından
istediğiniz kadar soru çağırabilirsiniz.
Her sorunun iki cevap şıkkı vardır.
Doğru cevabı boş kutuya sürükleyin.
Öğrencilerinize farklı şekillerde yarışmalar yaptırabilirsiniz.
TAM EKRAN AÇ
Yeni yarışmamız Hangisi Doğru yayında.
8. Sınıf 2. üniteyle ilgili 50 sorudan oluşan soru bankasından
istediğiniz kadar soru çağırabilirsiniz.
Her sorunun iki cevap şıkkı vardır.
Doğru cevabı boş kutuya sürükleyin.
Öğrencilerinize farklı şekillerde yarışmalar yaptırabilirsiniz.
Soruları gönderen Orhan Ekici hocamıza sonsuz teşekkürler.
TAM EKRAN AÇ
İlkokul Dkab 4. Sınıf 2. Ünitedeki kavramları içeren
soru bankasından her seferde farklı sorulara
cevap vermek çok eğlenceli ve eğitici.
UYARI! Oyunda sorular ve yanlış şıklar her seferinde soru bankasından program tarafından rastgele seçildiğinden bazen soruyla çok ilgili olmayan şıklar gelebilmektedir.
-
KB2.4. Çözümleme, KB2.6. Bilgi Toplama, KB2.13. Yapılandırma, KB2.14. Yorumlama
E1.1. Merak, E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E3.7. Sistematik Olma, E3.8. Soru Sorma
SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık)
D14. Saygı
OB2. Dijital okuryazarlık
DKAB.6.1.1. Peygamberlerin insanlara rehber olarak gönderilmesi hakkında bilgi toplayabilme
a) Peygamber inancı konusunu araştırır.
b) Peygamber inancıyla ilgili bilgileri bulur.
c) Peygamber inancıyla ilgili ulaştığı bilgileri öğretmen rehberliğinde doğrular.
ç) Peygamber inancıyla ilgili ulaştığı bilgileri kaydeder.
DKAB.6.1.2. Vahiylerin insanlara ilettiği mesajları yapılandırabilme
a) Vahyin gönderiliş amacıyla ilgili nedensel ilişkiler ortaya koyar.
b) Vahyin gönderiliş amacıyla ilgili nedensel ilişkilere dayalı unsurlardan hareketle uyumlu bir bakış açısı geliştirir.
DKAB.6.1.3. İlahi kitaplarla ilgili bilgileri çözümleyebilme
a) Temel İslam kaynaklarından hareketle ilahi kitapların Tevrat, Zebur, İncil ve Kur’an-ı Kerim olduğunu öğretmen rehberliğinde açıklar.
b) İlahi kitaplar arasındaki kronolojik ilişkiyi inceler.
DKAB.6.1.4. Felak suresini ve bu surenin anlamını okuyarak yorumlayabilme
a) Felak suresini ve bu surenin anlamını okur.
b) Felak suresinin anlamını kendi hayatı için anlamlı hâle getirir.
c) Felak suresinin anlamını değiştirmeyecek şekilde özetler.
İnsanlara Rehber: Peygamber
Peygamberlerin İlettiği Mesaj: Vahiy
İlahi Kitaplar
Bir Sure Öğreniyorum: Felak Suresi
nübüvvet, risalet, tebliğ, vahiy
Bu ünitenin ölçme değerlendirme sürecinde açık uçlu soru, kısa cevaplı soru, çalışma yaprağı, kavram haritası ve öz değerlendirme formu kullanılabilir.
Performans Görevi: Peygamberlerin insanlara rehber olarak gönderilmesiyle ilgili bir sunu hazırlanabilir. Vahyin hayata yansımalarıyla ilgili bir panel hazırlanabilir. İlahi kitapların isimlerinin ve hangi peygamberlere gönderildiğinin belirtildiği bir kavram haritasının oluşturulması istenebilir. Felak suresi ve bu surenin anlamıyla ilgili eşleştirme etkinliği hazırlanabilir. Performans görevleri ölçütlere göre oluşturulan puanlama anahtarı ile değerlendirilir. Öğrencinin ünite süresince yaptığı ürün çıktıları bir araya getirilerek öğrenci ürün dosyası oluşturulur.
Sonuç değerlendirmede performans görevlerine yer verilebileceği gibi yazılı yoklamalar da kullanılabilir.
Öğrencilerin İslam’ın inanç esasları hakkında temel düzeyde bilgi sahibi olduğu, Kur’an-ı Kerim’de ve hadislerde inanç konusuyla ilgili bilgilerin yer aldığını bildiği kabul edilmektedir.
Öğrencilere “Hangi peygamberleri ve ilahi kitapları biliyorsunuz?” sorusu yöneltilerek hazır bulunuşlukları tespit edilir.
Öğrencilerin 5. sınıf “Peygamber Kıssaları” ünitesinde öğrendiği bilgiler ile yeni öğreneceği bilgiler arasında bağlantı kurması sağlanır.
DKAB.6.1.1
Öğrencilerin bilme ve anlama ihtiyacına yönelik keşfetme arzusu harekete geçirilerek peygamber ve ilahi kitap inancıyla ilgili sorular sormaları sağlanır (E3.8). Konuyla ilişkili sorular tahtaya yazılır ve öğrencilerin kendilerini ifade etmelerine imkân tanınır. Peygamber, vahiy, tebliğ, nübüvvet, risalet kavramları ele alınır. Öğrencilerin Kur’an-ı Kerim’de adı geçen peygamberlere örnekler vermesi, peygamberlerin görevlerini ve özelliklerini öğretmen rehberliğinde bulması sağlanır. Peygamberlerin insanlar için bir kılavuz olduğu açıklanarak peygamberliğin insanlık için bir gereklilik olduğuna vurgu yapılır. Öğrencilerin seviyeleri dikkate alınarak mucize konusuna kısaca yer verilir. Öğretmen rehberliğinde öğrencilerin konu ile ilgili kaynaklardan elde ettiği bilgileri ayet ve hadislerden yararlanarak doğrulamaları ve defterlerine yazmaları sağlanır.
DKAB.6.1.2
Öğrencilere, vahiy yoluyla insanlara iletilen mesajlarla ilgili merak uyandıracak sorular sorulur (E1.1). Peygamberlerin insanlar arasından seçilmesi, insanlara örnek olması ve vahyin gönderiliş amacı arasında nedensel ilişkiler kurulur. Öğrencilerin bunları kendi hayatına aktararak mantıksal bir bütün oluşturması ve bir yol göstericiye duyulan ihtiyacı fark etmesi sağlanır (SDB1.1). Bunun için öğretmen rehberliğinde etkinlikler yapılabilir.
DKAB.6.1.3
Öğrencilere ilahi kitapların önemi ve değeri açıklanır. Onların manevi değerlere saygılı (D14.3) olmaları sağlanır. Temel İslam kaynaklarından hareketle ilahi kitapların Tevrat, Zebur, İncil ve Kur’an-ı Kerim olduğu öğretmen rehberliğinde açıklanır. Bu kitapların gönderildiği peygamberler hakkında bilgi verilir. Kur’an-ı Kerim’in son ilahi kitap, Hz. Muhammed’in (sav) de son peygamber olduğu anlatılır. Bu sayede öğrencilerin sistematik olarak (E3.7) ilahi kitaplar arasında kronolojik ilişki kurması sağlanır.
DKAB.6.1.4
Öğrencilere “Felak suresi hakkında neler biliyorsunuz?” sorusu yöneltilir. Felak kelimesinin anlamı açıklanarak Felak suresinin içerdiği mesajlar ve nerelerde okunduğu hakkında bilgi verilir. Felak suresi hakkında bilgi verilirken surenin Mekki-Medeni ayrımı, ayet sayısı ve Kur’an-ı Kerim’deki sıralaması gibi konulara değinilmez. Felak suresini dinlemek üzere Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı genel ağ adresleri belirlenir. Öğrencilerin bu adresleri kullanmaları sağlanarak (OB2) surenin doğru telaffuzunu öğrenmeleri için dinleme etkinliği yapılır. Öğrencilerin sureyi kendine güvenerek (E1.5) okuması için sesli okuma etkinliği yapılabilir. Surenin anlamı incelenir. Surenin anlamından çıkarılacak mesajlarla ilgili etkinlikler yapılarak sure değerlendirilebilir. Öğrencilerin surenin anlamını kendi hayatı için anlamlı hâle getirmesi sağlanır. Öğrencilerin Felak suresinin anlamını değiştirmeyecek şekilde kendi cümleleriyle yeniden ifade etmeleri için yazma etkinliği yapılabilir.
Öğrencilerden peygamberlerin özelliklerini ve görevlerini içeren bir bilgi grafiği hazırlamaları istenebilir.
Kutsal kitapların gönderildiği peygamberlerin karşılaştıkları güçlüklere çözümleri ile öğrencilerin yaşadıkları güçlüklere kendi çözüm yaklaşımlarını karşılaştırmalı olarak incelemeleri istenebilir.
Öğrencilere peygamberler ve ilahi kitaplar hakkında görsel ve etkileşimli materyaller sunulabilir.
-
KB2.4. Çözümleme, KB2.6. Bilgi Toplama, KB2.13. Yapılandırma, KB2.14. Yorumlama
E1.1. Merak, E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven)
SDB1.3. Kendine Uyarlama (Öz Yansıtma)
D12. Sabır, D20. Yardımseverlik
OB2. Dijital Okuryazarlık
DKAB.6.2.1. Ramazan ayının oruç ve Kur’an ayı olduğunu çözümleyebilme
a) Temel İslam kaynaklarından hareketle ramazan ayını oruç ve Kur’an ayı olarak öğretmen rehberliğinde açıklar.
b) Ramazan ayı ile oruç ve Kur’an okuma ibadeti arasındaki ilişkiyi inceler.
DKAB.6.2.2. Oruç ibadeti hakkında bilgi toplayabilme
a) Oruç ibadeti konusunu araştırır.
b) Oruç ibadeti hakkında bilgiler bulur.
c) Oruç ibadeti hakkında elde ettiği bilgileri öğretmen rehberliğinde doğrular.
ç) Oruç ibadeti hakkında elde ettiği bilgileri kaydeder.
DKAB.6.2.3. Oruç ibadetinin insana kazandırdıklarını yapılandırabilme
a) Oruç ibadetinin insana kazandırdıklarını inceleyerek mantıksal ilişkiler kurar.
b) Oruç ibadetinin insana kazandırdıkları hakkında kendi elde ettiği bilgilerden hareketle uyumlu bir bakış açısı geliştirir.
DKAB.6.2.4. İftar duasını ve bu duanın anlamını okuyarak yorumlayabilme
a) İftar duasını ve bu duanın anlamını okur.
b) İftar duasının anlamını kendi hayatı için anlamlı hâle getirir.
c) İftar duasının anlamını değiştirmeyecek şekilde özetler.
Oruç ve Kur’an Ayı Ramazan
Oruç İbadeti
Oruç İbadetinin İnsana Kazandırdıkları
Bir Dua Öğreniyorum: İftar Duası
fitre, iftar, imsak, mukabele, oruç, ramazan, sahur, teravih
Bu ünitenin ölçme değerlendirme sürecinde açık uçlu soru, kısa cevaplı soru, çalışma yaprağı, kavram haritası, öz değerlendirme formu kullanılabilir.
Performans Görevi: Oruç ve Kur’an ayı olarak ramazan hakkında sunu hazırlanabilir. Ramazan ve oruç ibadetiyle ilgili kavramların yer aldığı kavram haritası hazırlanabilir. Oruç ibadetinin insana kazandırdıklarının değerlendirildiği bir panel hazırlanabilir. İftar duası ve bu duanın anlamıyla ilgili eşleştirme etkinliği hazırlanabilir. Performans görevleri, ölçütlere göre oluşturulan puanlama anahtarı ile değerlendirilir. Öğrencinin ünite süresince yaptığı ürün çıktıları bir araya getirilerek öğrenci ürün dosyası oluşturulur.
Sonuç değerlendirmede performans görevlerine yer verilebileceği gibi yazılı yoklamalar da kullanılabilir.
Öğrencilerin ramazan ayında oruç ibadetini yerine getiren insanları gözlemledikleri, Kur’an-ı Kerim ve hadislerde oruç ibadetiyle ilgili bilgilerin yer aldığını bildikleri kabul edilmektedir.
Öğrencilere “İslam’ın ibadet esasları nelerdir?” sorusu yöneltilir. Verilen cevaplardan yola çıkılarak öğrencilerin ön bilgisi harekete geçirilir.
Öğrencilerin ramazan ayında gözlemlediklerinden hareketle oruç ibadeti ile gerçek hayat arasında bağlantı kurulur.
DKAB.6.2.1
Öğrencilerin konuyla ilgili merakını (E1.1) uyandıracak çeşitli etkinlikler planlanır. Bu kapsamda Eğitim Bilişim Ağı’ndan (EBA) ramazan ayı ile ilgili videolar izletilir. Öncelikle ramazan ayının Müslümanlar için önemine ve değerine yer verilir. Ramazan ayının oruç ayı olduğu ve Müslümanların bu ayda farz olan oruç ibadetini yerine getirdikleri anlatılır. Ramazan ayının Kur’an ayı olduğuna vurgu yapılır ve Kadir Gecesi’nin önemine değinilir. Temel İslam kaynaklarından hareketle öğrencilerin ramazan ayını oruç ve Kur’an ayı olarak öğretmen rehberliğinde açıklaması sağlanır. Öğrencilerden öğrendiklerini kendi cümleleriyle yorumlaması istenir (OB1). Ramazan ayı ile oruç ve Kur’an okuma ibadeti arasındaki ilişki incelenir. Böylece öğrenciler ramazan ayını diğer aylardan ayıran özellikler arasında ilişki kurar.
DKAB.6.2.2
İslam’ın ibadet esasları arasında oruç ibadetinin yeri ve önemi ile orucun kimlere farz olduğu hakkında öğrencilerin bilgi toplaması sağlanır. Sahur, imsak, iftar, teravih, mukabele ve fitre kavramları açıklanır. Konuyla ilgili ayrıntılı ilmihal bilgilerinden kaçınılarak oruçlunun dikkat etmesi gereken hususlara, orucu bozan ve bozmayan durumlara örnekler verilir. Öğrenci seviyesi göz önünde bulundurularak farz, vacip, sünnet olan oruç çeşitlerine kısaca değinilir. Öğrencilerden öğrendiği kavramlar arasındaki ilişkileri belirleyip bunlarla oruç ibadeti arasında ilişki kurmaları istenir. Oruçla ilgili kavramlar hakkında elde edilen bilgileri, öğrenciler öğretmen rehberliğinde doğrulayıp defterlerine kaydederler.
DKAB.6.2.3
Orucun insana kazandırdıkları konusunda öğrencilere “Niçin oruç tutulur?” sorusu sorularak beyin fırtınası yaptırılır. Verilen cevaplardan yola çıkılarak öğrencilerden oruç ibadetinin insana kazandırdıklarıyla ilgili mantıksal bir ilişki kurmaları istenir. Oruçlu insanın duygu, düşünce ve davranışlarını kontrol ederek sabırlı olması (D12.2) ve bu hususta istikrarlı olmasının (D12.3) önemi vurgulanır. İftar davetleri, fitre ve sadakanın yardımseverlik (D20.3), cömertlik (D20.1), dayanışma (D20.2) gibi ahlaki özelliklerin kazanılmasına katkıda bulunduğu fark ettirilir. Öğrencilerin oruç ibadetiyle ilgili duygu ve düşüncelerini değerlendirerek oruç ibadetinin insana kazandırdıkları hakkında çıkarımda bulunması sağlanır (SDB1.3).
DKAB.6.2.4
Öğrencilere “İftar duası hakkında neler biliyorsunuz?” sorusu yöneltilir. İftar kelimesinin anlamı açıklanarak iftar duasının içerdiği mesajlar ve nerelerde okunduğu hakkında bilgi verilir. İftar duasını dinlemek üzere Eğitim Bilişim Ağı’ndan (EBA) uygun içerikler belirlenir. Öğrencilerin bu adresi kullanmaları sağlanarak (OB2) duanın doğru telaffuzunu öğrenmeleri için dinleme etkinliği yapılır. Öğrencilerin bu duayı kendine güvenerek (E1.5) okuması için sesli okuma etkinliği yapılabilir. Duanın anlamı incelenir. Duanın anlamından çıkarılacak mesajlarla ilgili etkinlikler yapılarak dua değerlendirilebilir. Öğrencilerin duanın anlamını kendi hayatı için anlamlı hâle getirmesi sağlanır. Öğrencilerin iftar duasının anlamını değiştirmeyecek şekilde kendi cümleleriyle yeniden ifade etmeleri için yazma etkinliği yapılabilir.
Öğrencilerden oruç ibadetinin insana kazandırdıkları konulu bir röportaj yapmaları istenebilir. Ramazan ve oruçla ilgili kavramlar hakkında öğrencilerin oyun tasarlamaları istenebilir. Ramazan ayında diğer aylardan farklı olan şeylerle ilgili gözlem yaparak bununla ilgili bir ödev hazırlayabilir.
Oruç ve ramazan ayı ile ilgili bilgileri gerçek hayat tecrübeleriyle ilişkilendirmeleri için öğrencilerden kendi tecrübelerini sınıfta paylaşmaları istenebilir.
-
KB2.3. Özetleme, KB2.10. Çıkarım Yapma, KB2.14. Yorumlama, KB2.15. Yansıtma
E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E3.11. Özgün Düşünme
SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık), SDB1.3. Kendine Uyarlama (Öz Yansıtma)
D4. Dostluk, D6. Dürüstlük, D9. Merhamet, D14. Saygı, D15. Sevgi, D16. Sorumluluk, D19. Vatanseverlik
OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB2. Dijital Okuryazarlık
DKAB.6.3.1. Doğru sözlü olmayı kendi hayatına yansıtabilme
a) Doğru sözlü olmanın önemini kendisinden ve çevresinden hareketle gözden geçirir.
b) Doğru sözlü olmanın bireysel ve toplumsal açıdan önemine dair çıkarımda bulunur.
c) Doğru sözlü olmanın önemiyle ilgili ulaştığı çıkarımları değerlendirir.
DKAB.6.3.2. Merhametli olmayı yorumlayabilme
a) Merhametli olmanın bireysel ve toplumsal boyutlarını inceler.
b) Merhametli olmayı kendi hayatı için anlamlı hâle getirir.
c) Merhametli olmanın önemini kendi cümleleriyle yeniden ifade eder.
DKAB.6.3.3. Adap ve nezaket kurallarını özetleyebilme
a) Adap ve nezaket kurallarını çözümler.
b) Adap ve nezaket kurallarını sınıflandırır.
c) Adap ve nezaket kurallarını yorumlar.
DKAB.6.3.4. Vatanını sevmenin önemi hakkında çıkarım yapabilme
a) Vatanını sevmenin önemi hakkında mevcut bilgisi dâhilinde varsayımda bulunur.
b) Vatan sevgisiyle ilişkili kavramları listeler.
c) Vatan sevgisiyle ilişkili kavramları birbirleriyle ilişkisi açısından karşılaştırır.
ç) Vatan sevgisinin önemi hakkında önermeler sunar.
d) Vatan sevgisinin önemi hakkında önermelerle ilgili değerlendirmede bulunur.
DKAB.6.3.5. Kunut dualarını ve bu duaların anlamlarını okuyarak yorumlayabilme
a) Kunut dualarını ve bu duaların anlamlarını okur.
b) Kunut dualarının anlamlarını kendi hayatı için anlamlı hâle getirir.
c) Kunut dualarının anlamlarını değiştirmeyecek şekilde özetler.
Doğru Sözlü Olmak
Merhametli Olmak
Adap ve Nezaket Kurallarına Uymak
Vatanımızı Sevmek
Bir Dua Öğreniyorum: Kunut Duaları
adap, dürüstlük, gazi, merhamet, şehit, vatan
Bu ünitede ölçme değerlendirme sürecinde açık uçlu soru, kısa cevaplı soru, kelime ilişkilendirme, çalışma yaprağı, kavram haritası, neden sonuç diyagramı (balık kılçığı), yapılandırılmış grid ve öz değerlendirme formu kullanılabilir.
Performans Görevi: Doğru sözlü olmanın önemi hakkında bir sunu hazırlanabilir. Merhametli olmanın bireysel ve toplumsal faydalarını anlatan bir drama-canlandırma etkinliği de yaptırılabilir. Toplumsal hayatta adap ve nezaket kurallarına uymanın önemiyle ilgili drama çalışması hazırlanabilir. Vatan sevgisi ile ilgili kavramları kullanarak örnek olay/kişi üzerinden sunu hazırlanabilir. Kunut duaları ve bu duaların anlamlarıyla ilgili eşleştirme etkinliği hazırlanabilir. Performans görevleri ölçütlere göre oluşturulan puanlama anahtarı ile değerlendirilir. Öğrencinin ünite süresince yaptığı ürün çıktıları bir araya getirilerek öğrenci ürün dosyası oluşturulabilir.
Sonuç değerlendirmede performans görevlerine yer verilebileceği gibi yazılı yoklamalar da kullanılabilir.
Öğrencilerin, insanların birbirine karşı toplumsal sorumluluklarının olduğunu, ahlaki davranışların toplumdaki önemini ve değerini bildiği kabul edilmektedir.
Öğrencilere, “Bir arada yaşamak için gereken ahlaki davranışlar nelerdir?” sorusu sorulur. Verilen cevaplar çerçevesinde, sınıfta bir tartışma ortamı oluşturularak öğrencilerin hazır bulunuşluk seviyeleri ölçülür.
Öğrencilerin çevrelerinde gözlemlediği olumlu ve olumsuz davranışlar karşılaştırılarak ahlaki davranışlar ile günlük hayat arasında ilişki kurulur.
DKAB.6.3.1
Öğrencilere doğru sözlü olmanın gerekliliği hakkında sorular sorulur. Verilen cevaplar listelenir. Doğru sözlü olmayı kendi hayatına yansıtabilmeleri için dürüstlük (D6.2) ve dostluk (D4.3) değerleri ele alınır.Davranışlar üzerinden bu değerler arasındaki ilişki açıklanır. Bu değerlerin İslam dinindeki yeri ve önemi ayet ve hadisler ışığında açıklanır. Bu konu hakkında öğrencilerin kendi görüşlerini ifade etmelerine fırsat verilir. Öğrencilerin doğru sözlü olmanın önemini kendisinden ve çevresinden hareketle gözden geçirmesi sağlanır. Öğrencilerden doğru sözlü olmanın bireysel ve toplumsal açıdan önemine dair çıkarımda bulunmak üzere grup çalışması yürütmeleri istenir. Her bir grubun ulaştığı sonuçlar, diğer gruplar tarafından değerlendirilir. Yapılan değerlendirmede ulaşılan sonuçlar öğretmen tarafından bir araya getirilir ve öğrenciler tarafından kaydedilir. Doğru sözlü olmanın insanlar arasındaki iletişim ve etkileşime katkıda bulunduğu sonucuna ulaşılarak öğrencilerin bu konudaki duygu, düşünce ve davranışlarını değerlendirmeleri beklenir (SDB1.3). Hz. Şuayb kıssası üzerinden öğrencilerin doğruluk ve dürüstlük değerlerini (D6.2) kavraması sağlanır. Kıssada yer alan hadiseler, ahlaki davranışlar kapsamında değerlendirilerek öğrencilere dürüstlük değeri kazandırılır.
DKAB.6.3.2
Öğrencilere Eğitim Bilişim Ağı’ndan (EBA) merhametli olmanın önemini anlatan dijital içerikler izletilir. Merhametli olmanın birey ve topluma yansımaları hakkında sorular sorularak öğrencilere beyin fırtınası yaptırılır. Vicdanlı ve şefkatli olmanın, insanı, doğayı ve hayvanları sevmenin merhametle bağlantısı vurgulanır (D9.3). Böylece merhamet ve sevgi (D15.1) arasında ilişki kurulur. Allah’ın (cc) adil, merhametli ve affedici olması ile Hz. Muhammed’in (sav) merhametli ve affedici oluşuna ayet ve hadislerden örnekler verilir. Öğrencilerden merhametli olmanın bireysel ve toplumsal boyutlarını fark edebilecekleri bir örnek olay bulmaları, özgün bir yaklaşımla (E3.11) bunu incelemeleri ve sınıfta sunmaları istenir. Öğrencilerden merhametli olmayı kendi yaşantılarında uyguladıklarına dair örnekler vermeleri istenir. Öğrencilerin merhametli olmanın önemini kendi cümleleriyle yeniden ifade edebildikleri bir afiş çalışması yapmaları sağlanır.
DKAB.6.3.3
Adap ve nezaket kurallarıyla ilgili günlük hayattan örnek olaylar incelenir. Örnek olaylardan hareketle toplumda bu kurallara neden ihtiyaç duyulduğu, nezaketli olmanın önemi (D14.1) ve bu kurallara uymanın her insanın sorumluluğu olduğu (D16.3) fark ettirilir. Adap ve nezaket kavramları tanımlanır. Günlük hayattan farklı örnekler verilerek bu kurallar çözümlenir. Toplumda bu kurallara uymanın neden önemli olduğuna dair beyin fırtınası yaptırılır. Öğrencilerin düşüncelerini kısa ve akılda kalıcı cümlelerle ifade etmeleri ve kaydetmeleri sağlanır.
Adap ve nezaket kuralları selamlaşma adabı, iletişim ve konuşma adabı, sofra adabı olarak sınıflandırılır. Selamlaşmanın İslam dinindeki yeri, toplumsal birlik ve beraberliğe katkısı ayet ve hadislerle açıklanır. İletişim ve konuşma adabıyla ilgili olarak doğru sözlü olmak, açık ve anlaşılır ifadeler kullanmak, nazik bir üsluba sahip olmanın önemine dikkat çekilir. Sosyal medya ve internette de nezaket kurallarına uymak gerektiği ve mahremiyete dikkat etmenin önemi vurgulanır. Öğrencilere yemek yerken nelere dikkat ettikleri sorularak sofra adabıyla ilgili kurallar fark ettirilir. Sofra adabına dair Hz. Muhammed’in (sav) tavsiyelerine ve ayetlere yer verilir. Öğrencilerin selamlaşma, konuşma ve sofra adabıyla ilgili öğrendiklerinden hareketle nezaket kurallarını kendi cümleleriyle ifade edebileceği etkinlikler yapılır.
DKAB.6.3.4
Vatanını sevmenin (D19.1) önemi hakkında öğrencilerin vatanımıza, milletimize, bayrağımıza ve millî marşımıza karşı görev ve sorumluluklarımız olduğunu fark etmeleri sağlanır (OB1). Vatan sevgisiyle ilişkili vatan, millet, bayrak, şehitlik ve gazilik kavramları listelenir. Bu kavramlar Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bağlamında da özel olarak örneklendirilir ve vurgulanır. İlgili kavramların millî birlik ve beraberliğe katkısı karşılaştırılır. Konuyla ilgili olarak Çanakkale zaferine, İstiklal savaşına, 15 Temmuz Demokrasi ve Millî Birlik Günü’ne değinilir. Edindiği bilgilerden hareketle öğrencilerin vatan sevgisinin önemi hakkında önermeler sunmaları ve bunları değerlendirmeleri sağlanır. Vatanın bağımsızlığını korumak, vatanı geliştirmek ve güzelleştirmek için neler yapılabileceği bağlamında duygularını fark etmeleri sağlanır (SDB1.1). Bu amaçla savunma sanayinde yerli firmaların millî imkanlarla geliştirdiği ürün ve projelerin araştırılmasını içeren etkinlik yaptırılabilir.
DKAB.6.3.5
Öğrencilere “Kunut duaları hakkında neler biliyorsunuz?” sorusu yöneltilir. Kunut kelimesinin anlamı açıklanarak Kunut dualarının içerdiği mesajlar ve nerelerde okunduğu hakkında bilgi verilir. Kunut dualarını dinlemek üzere Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı genel ağ adresleri belirlenir. Öğrencilerin bu adresleri kullanmaları sağlanarak (OB2) duaların doğru telaffuzunu öğrenmeleri için dinleme etkinliği yapılır. Öğrencilerin bu duaları kendine güvenerek (E1.5) okuması için sesli okuma etkinliği yapılabilir. Duaların anlamı incelenir. Duaların anlamından çıkarılacak mesajlarla ilgili etkinlikler yapılarak dualar değerlendirilebilir. Öğrencilerin duaların anlamını kendi hayatı için anlamlı hâle getirmesi sağlanır. Öğrencilerin Kunut dualarının anlamlarını değiştirmeyecek şekilde kendi cümleleriyle yeniden ifade etmeleri için yazma etkinliği yapılabilir.
Öğrencilere şehit yakınlarıyla veya gazilerle vatan sevgisi hakkında röportaj yaptırılabilir. Doğru sözlü olmanın önemi hakkında hikâye yazdırılabilir. Ahlaki davranışlar sergileyen ve bunun aksi davranışlarda bulunan iki kişinin özelliklerini belirten drama hazırlatılabilir.
Doğru sözlülük, merhamet, sorumluluk ve vatan sevgisi değerlerinin anlamını kavramaları için öğrencilere kısa animasyonlar izlettirilebilir.
SBAB3. Tarihsel Empati (KB2.13. Yapılandırma, SBAB3.1. Tarihsel Bağlamsallaştırma, KB2.14. Yorumlama)
KB2.14. Yorumlama
E1.1. Merak, E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E2.4. Güven, E3.1. Uzmanlaşma, E3.2. Odaklanma, E3.8. Soru Sorma
-
D1. Adalet, D6. Dürüstlük
OB2. Dijital Okuryazarlık
DKAB.6.4.1. Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevreyi tarihsel bağlamda değerlendirebilme
a) Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevre hakkındaki bilgileri temel kaynaklardan hareketle farkeder.
b) Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevreyi koşulları içerisinde açıklar.
c) Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevrenin koşullarını analiz eder.
ç) Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevrenin koşullarını günümüz koşullarıyla karşılaştırır.
DKAB.6.4.2. Hz. Muhammed’in (sav) çocukluk yılları hakkında verilen bilgileri yorumlayabilme
a) Hz. Muhammed’in (sav) çocukluk yıllarında yaşadıklarını inceler.
b) Hz. Muhammed’in (sav) çocukluk yıllarında yaşadıklarını kendi ifadeleriyle, doğru ve bilgiyi değiştirmeyecek şekilde yeniden ifade eder.
DKAB.6.4.3. Hz. Muhammed’in (sav) gençlik yılları hakkında verilen bilgileri yapılandırabilme
a) Hz. Muhammed’in (sav) gençlik yıllarında yaşadıklarından hareketle çıkarımda bulunur.
b) Hz. Muhammed’in (sav) gençlik yıllarına dair öğrendikleri üzerine düşüncelerini ifade eder.
DKAB.6.4.4. Fil suresini ve bu surenin anlamını okuyarak yorumlayabilme
a) Fil suresini ve bu surenin anlamını okur.
b) Fil suresinin anlamını kendi hayatı için anlamlı hâle getirir.
c)Fil suresinin anlamını değiştirmeyecek şekilde özetler.
Hz. Muhammed’in (sav) Doğduğu Çevre
Hz. Muhammed’in (sav) Ailesi ve Çocukluğu
Hz. Muhammed’in (sav) Gençlik Yılları
Bir Sure Öğreniyorum: Fil Suresi
Cahiliye Dönemi, emin, Kâbe, Hilfülfudul
Bu ünitenin ölçme değerlendirme sürecinde açık uçlu soru, kısa cevaplı soru, çalışma yaprağı, kavram haritası ve öz değerlendirme formu kullanılabilir.
Performans Görevi: Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevrenin şartları ile ilgili bir çalışma yaprağı hazırlanabilir. Hz. Muhammed’in (sav) çocukluk yıllarının anlatıldığı bir sunu hazırlanabilir. Hz. Muhammed’in (sav) gençlik yıllarında yaşadıkları ile ahlaki davranışlarını ele alan bir panel hazırlanabilir. Fil suresi ve bu surenin anlamıyla ilgili eşleştirme etkinliği hazırlanabilir. Performans görevleri ölçütlere göre oluşturulan puanlama anahtarı ile değerlendirilir. Öğrencinin ünite süresince yaptığı ürün çıktıları bir araya getirilerek öğrenci ürün dosyası oluşturulur.
Sonuç değerlendirmede performans görevlerine yer verilebileceği gibi yazılı yoklamalar da kullanılabilir.
Öğrencilerin temel tarih ve kronoloji algısına sahip olduğu kabul edilir. Peygamberlik ve peygamber inancı konularında bilgi sahibi olduğu kabul edilir.
Öğrencilere “Hz. Muhammed’in (sav) hayatı hakkında neler biliyorsunuz?” sorusu yöneltilerek öğrencilerin ön bilgileri harekete geçirilir ve bu soruya verdikleri cevaplara göre hazır bulunuşlukları kontrol edilir.
Öğrencilere “Hz. Muhammed’in (sav) hayatını öğrenmek neden önemlidir?” sorusu yöneltilir. Gelen cevaplardan hareketle Hz. Muhammed’in (sav) insanlara örneklik teşkil etmesi üzerinde durulur. Hz. Muhammed’in (sav) hayatındaki ahlaki davranışlar ile öğrencilerin gerçek hayatı arasında ilişki kurmaları sağlanır.
DKAB.6.4.1
Öğrencilere “Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu zaman ve mekâna gitseydiniz orada neler görürdünüz?” sorusu yöneltilerek öğrencilerin merakını (E1.1) uyandıracak sorular sorulur. Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevreye dair dinî, siyasi, sosyal ve ekonomik ortam anlatılır. Öğrencilerden Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevre hakkındaki bilgileri temel kaynaklardan fark etmesi sağlanır. Cahiliye Dönemi’nin özelliklerinden bahsedilerek Kâbe’nin toplumdaki konumu vurgulanır. Öğrencilerin Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevreyi koşulları içerisinde açıklaması ve toplumdaki ahlaki yanlışları fark etmesi sağlanır. Öğrenciler Hz. Muhammed’in (sav) doğduğu çevrenin temel özelliklerine odaklanarak (E3.2) o dönemin koşullarını analiz eder. Öğrencilerin elde ettiği bilgiler çerçevesinde dönemin koşullarını dinî, siyasi, sosyal ve ekonomik açılardan uzmanlaşarak (E3.1) karşılaştırması için öğrencilere grup çalışması yaptırılabilir.
DKAB.6.4.2
Öğrenciler; Hz. Muhammed’in (sav) doğumu, sütanneye verilmesi ve aile büyükleriyle ilgili merak ettikleri soruları sormaları için teşvik edilir (E3.8). Hz. Muhammed’in (sav) doğumu ve çocukluk yılları anlatılır. Aile fertlerinden bahsedilir. Hz. Muhammed’in (sav) aile fertleriyle ilişkisi örnekler üzerinden ele alınır. Öğrencilerin Hz. Muhammed’in (sav) çevresine karşı saygılı, çalışkan ve yardımsever olduğunu doğru ve anlamı değiştirmeyecek şekilde yeniden ifade etmesi sağlanır. Bunun için öğretmen rehberliğinde yazma etkinliği yaptırılabilir.
DKAB.6.4.3
Hz. Muhammed’in (sav) gençlik dönemi incelenir. Hz. Muhammed’in (sav) Hilfülfudul’a katılması, Kâbe hakemliği ve Hz. Hatice ile evliliği hakkında bilgi verilir. Emin kavramı ele alınır. Güven (E2.4) eğilimini harekete geçirmek için öğrencilerin emin kavramıyla Hz. Muhammed’e (sav) “el-emin” denmesi arasındaki ilişki açıklanır. Hacerülesved’in yerleşimi konusunda genç yaşında olmasına rağmen Hz. Muhammed’e (sav) görev verilmesinin sebepleri üzerinde durulur. Hz. Muhammed’in (sav) gençlik yıllarında sahip olduğu ahlak anlatılırken onun adaletli (D1.2), doğru ve güvenilir (D6.2) olduğu vurgulanır. Öğrencilerin Hz. Muhammed’in (sav) gençlik yıllarından hareketle örnekliği hakkında çıkarımda bulunması istenir. Öğrenciler, Hz. Muhammed’in (sav) gençlik yılları hakkında yaptığı çıkarımları kendi cümleleri ile ifade ettikleri bir metin hazırlar. Öğrenciler oluşturdukları metni, öz güvenlerini pekiştirmek üzere (E1.5) gönüllülük esasına dayanarak sınıf içerisinde sunar. Böylece Hz. Muhammed’in (sav) gençlik yıllarında sahip olduğu ahlaki özelliklerle ön plana çıktığını fark eder. Öğrencilerden konuyla ilgili öz değerlendirme formu kullanmaları ve elde ettikleri çıkarımları paylaşmaları istenir. Ayrıca Hz. Muhammed’in örnek davranışlarıyla ilişki kurarak Hz. Muhammed (sav) ve Hz. Hatice’nin çocukları hakkında bilgi verilir. Hz. Muhammed’in (sav) aile içi iletişimine ve aile bireyleri arasındaki örnek davranışlarına değinilir.
DKAB.6.4.4
Öğrencilere “Fil suresi hakkında neler biliyorsunuz?” sorusu yöneltilir. Fil suresinin anlamı açıklanarak Fil suresinin içerdiği mesajlar ve nerelerde okunduğu hakkında bilgi verilir. Fil olayına kısaca değinilir. Fil suresi hakkında bilgi verilirken surenin Mekki-Medeni ayrımı, ayet sayısı ve Kur’an-ı Kerim’deki sıralaması gibi konulara değinilmez. Fil suresini dinlemek üzere Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı genel ağ adresleri belirlenir. Öğrencilerin bu adresleri kullanmaları sağlanarak (OB2) surenin doğru telaffuzunu öğrenmeleri için dinleme etkinliği yapılır. Öğrencilerin bu sureyi kendine güvenerek (E1.5) okuması için sesli okuma etkinliği yapılabilir. Surenin anlamı incelenir. Surenin anlamından çıkarılacak mesajlarla ilgili etkinlikler yapılarak sure değerlendirilebilir. Öğrencilerin surenin anlamını kendi hayatı için anlamlı hâle getirmesi sağlanır. Öğrencilerin Fil suresinin anlamını değiştirmeyecek şekilde kendi cümleleriyle yeniden ifade etmeleri için yazma etkinliği yapılabilir.
Öğrenciler, Hz. Muhammed’in (sav) peygamberliğinden önce yaşadıkları hakkında panel düzenleyebilir.
Hz. Muhammed’in (sav) doğumu, doğduğu çevre, çocukluk ve gençlik yıllarıyla ilgili görsel ve işitsel materyaller kullanılır.
-
KB2.3. Özetleme
E1.1. Merak, E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E3.3. Özgün Düşünme
SDB1.1. Kendini Tanıma (Öz Farkındalık)
D7. Estetik, D16. Sorumluluk, D20. Yardımseverlik
OB5. Kültür Okuryazarlığı, OB9. Sanat Okuryazarlığı
DKAB.6.5.1. Geleneğimizde, edebiyatımızda ve musikimizde dinin izlerini özetleyebilme
a) Geleneğimizde, edebiyatımızda ve musikimizde dinin izleriyle ilgili çözümleme yapar.
b) Din ve kültür ilişkisini gelenek, edebiyat ve musiki örneklerinden hareketle sınıflandırır.
c) Dinin geleneğimiz, edebiyatımız ve musikimize etkisini yorumlar.
Geleneğimizde Dinin İzleri
Edebiyatımızda Dinin İzleri
Musikimizde Dinin İzleri
ezan, ilahi, kültür, mahya, mevlit, salavat
Bu ünitede ölçme değerlendirme sürecinde açık uçlu soru, kısa cevaplı soru, çalışma yaprağı, kavram haritası ve öz değerlendirme formu kullanılabilir.
Performans Görevi: Geleneğimiz, edebiyatımız ve musikimizde dinin izlerini yansıtan örnekler hakkında sunu hazırlanabilir. İçinde dinî ögelerin yer aldığı geleneksel bir drama örneği hazırlatılabilir. Performans görevleri ölçütlere göre oluşturulan puanlama anahtarı ile değerlendirilir. Öğrencinin ünite süresince yaptığı ürün çıktıları bir araya getirilerek öğrenci ürün dosyası oluşturulur.
Sonuç değerlendirmede performans görevlerine yer verilebileceği gibi yazılı yoklamalar da kullanılabilir.
Öğrencilerin dinin kültüre etki ettiğini bildiği kabul edilir.
Öğrencilere “Geleneklerimiz hakkında neler biliyorsunuz?” gibi sorular sorularak ön bilgi düzeyleri kontrol edilir.
“Kültürümüzde din, hangi alanları etkilemiştir?” sorusu sorularak 5. Sınıf “Mimarimizde Dinî Motifler” ünitesiyle bağlantı kurulur.
DKAB.6.5.1
Öğrencilerin merak duygusunu (E1.1) harekete geçirmek için “Kültürü oluşturan kavramlar nelerdir?” sorusu yöneltilir ve onlardan öz güvenli (E1.5) olarak cevap vermesi beklenir. Örf, âdet, musiki ve edebiyat kavramları açıklanır, örnekler verilir. Öğrencilerin sosyal çevrelerinden, kaynak kitaplardan ya da dijital kaynaklardan yararlanarak dinin kültüre etkisini araştırmaları ve çeşitli örnekler bulmaları istenir. Dinin etkilediği unsurlar ve bu unsurlar arasındaki ilişkiler belirlenerek çözümlemeler yapılır. Dinî bayramlar, kandil geceleri, yardımlaşma gelenekleri, edebiyat ve musiki gibi konularda örnekler verilir. Öğrencilerin bu örnekleri alanlarına göre sınıflandırması beklenir. Hz. Muhammed (sav) ve Ehlibeyt sevgisinin toplumumuzu birleştirmedeki rolüne yer verilir. Konuyla ilgili örnekler içerisindeki dinî ögeler tespit edilerek din ve kültür etkileşimi vurgulanır. Kültürel unsurların toplumda çeşitli değerlerin pekiştirilmesine katkıda bulunduğuna değinilir. Öğrencilerin kültürel unsurlar içerisindeki dinî ögeleri inceleyerek toplumun kültürel mirasına değer vermenin önemini anlamaları ve bu mirasın korunması hususunda duyarlılık kazanmaları amaçlanır. Kültürü sürdürme amacıyla çeşitli etkinliklere katılmanın önemi vurgulanarak kültür okuryazarlığının kazandırılması (OB5) hedeflenir. Toplumumuzda yaygın olan dinî içeriğe sahip geleneklerden mevlit, isim koyma, kız isteme, sünnet, taziye, asker uğurlama örnekleri verilerek din ve kültür etkileşimi vurgulanır. Mukabele okuma, tekne orucu, diş kirası, mahya asma, Hırkayışerif ziyaretleri gibi ramazan geleneklerinin yanı sıra muharrem ayı ve aşure günü gibi oruçla ilgili diğer uygulamalara yer verilir. Sadaka taşı, zimem defteri ve vakıf faaliyetlerinden bahsedilerek dayanışmanın ve fedakârlık göstermenin önemi vurgulanır. Bu sayede öğrencilere yardımseverlik (D20.4) davranışının kazandırılması hedeflenir. Öğrenciler topluma karşı görevlerini yerine getirmek amacı ile sorumluluk (D16.2) davranışına sahip olur. Dinin geleneğimizdeki izlerinin aktarımında sosyal bilgiler dersinden yararlanılır.
Öğrencilerin dinin edebiyat üzerindeki etkisini fark etmesi amacıyla Ahmed Yesevi, Mevlana, Hacı Bektaş Veli, Yunus Emre gibi kişilerin eserlerinden onların seviyesine uygun çeşitli örnekler verilir (OB9). Sınıf ortamında öğrencilerin dikkatlerini toplamak ve meraklarını (E1.1) uyandırmak amacıyla dijital platformlardan çeşitli dinî musiki parçaları dinletilir. Ezan, kamet, ilahi, salavat gibi musiki türlerinden bahsedilir. Bu türlerin işlediği ortak dinî temalar üzerinde durulur. Bu türler vasıtasıyla çeşitli duyguların ifade edildiği fark ettirilir. Öğrencilerin eserleri tecrübe etmesi esnasında hissettiği duyguları fark etmesine (SDB1.1) yönelik çalışmalar yapılır. Dinin edebiyatımızdaki izlerinin aktarımında Türkçe dersinden, musikimizdeki izlerinin aktarımında ise müzik dersinden yararlanılır. Dinî musiki ve edebiyat örneklerinin incelenmesi öğrencilere duyusal derinliği anlama (D7.1) kabiliyeti kazandırır. Sanatsal zevklerin hayatın bir parçası hâline getirilmesi (D7.3) hedeflenir. Böylece öğrencilerde estetik (D7.1) değerinin geliştirilmesine katkıda bulunulur. Öğrenciler; özgün düşünmeyi (E3.3) güçlendirmek amacıyla farklı türlerde edebî yazılar üretme, geleneğimizi yansıtan çeşitli drama etkinlikleri yapma ve dijital ortamlardan faydalanarak çeşitli dinî musiki örnekleri paylaşma konularında teşvik edilir. Öğrenciler bütün bu örneklerin ışığında dinin kültürümüze etkisini ve bu kültürü korumanın önemini kendi cümleleri ile ifade eder.
Öğrencilerden bir dinî musiki örneğini sınıfta arkadaşlarına sunması istenebilir. Öğrencilere dinî bir tema örneği (tevhit, peygamber sevgisi vb.) verilerek öğrencilerden çeşitli edebî türlerde eser üretmeleri istenebilir. Dinî konuların yer aldığı şiirlerden bir dinleti hazırlanabilir. Bu dinleti dinî musiki ögeleriyle desteklenebilir.
Küçük gruplara ayrılan öğrencilerin dinle ilişkilendirilmiş eserleri incelemeleri sağlanabilir. Dinin gelenek, edebiyat ve musikimizdeki izlerini aktarırken resimler, müzik örnekleri ve video gösterimleri gibi görsel ve işitsel materyaller kullanabilir.
