Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi 5. Sınıf

1. ÜNİTE ALLAH İNANCI

2. ÜNİTE RAMAZAN VE ORUÇ

3. ÜNİTE ADAP VE NEZAKET

4. ÜNİTE HZ. MUHAMMED VE AİLE HAYATI

5. ÜNİTE ÇEVREMİZDE DİNİN İZLERİ

5. SINIF ÜNİTE, KAZANIM VE AÇIKLAMALARI

5.1. ALLAH İNANCI

Ünite Açıklaması
Bu ünitede sırasıyla; “Allah (c.c.) Vardır ve Birdir”, “Allah (c.c.) Yaradandır”, “Allah (c.c.) Rahman ve Rahimdir”, “Allah (c.c.) Görür ve İşitir”, “Allah’ın (c.c.) Her Şeye Gücü Yeter”, “Allah (c.c.) İle İrtibat: Dua”, “Bir Peygamber Tanıyorum: Hz. İbrahim (a.s.)”, “Bir Sure Tanıyorum: İhlâs Suresi ve Anlamı” konularına yer verilir.
Ünite genelinde Allah’ın (c.c.) isimleri tanıtılırken öğrencilerin tecrübeleri, hazır bulunuşluk düzeyleri ve seviyeleri dikkate alınır; Allah’ın (c.c.) isimleri, ayet ve hadisler başta olmak üzere edebî metinler aracılığıyla ‘dolaylı olarak’ verilir. Allah (c.c.) sevgisini esas alan; müsamahakâr, tedriciliği önceleyen, öğrencilerin dikkatini çevresine yönlendiren bir yaklaşım benimsenir. Ayrıca kültürümüzde Allah (c.c.) sevgisini yansıtan edebî metinlerin yanı sıra sanat eserlerinden de yararlanılır.

Kazanım ve Açıklamaları
5.1.1. Evrendeki mükemmel düzen ile Allah’ın (c.c.) varlığı ve birliği arasında ilişki kurar.
5.1.2. Allah’ın (c.c.) her şeyin yaratıcısı olduğunu fark eder.
5.1.3. Allah’ın (c.c.) Rahmân ve Rahîm isimlerinin yansımalarına örnekler verir.
5.1.4. Allah’ın (c.c.) her şeyi işittiğinin, bildiğinin, gördüğünün ve her şeye gücünün yettiğinin farkında olur.
5.1.5. Allah’a (c.c.) imanın, insan davranışlarına etkisini fark eder.
 Kültürümüzden Allah (c.c.) sevgisiyle ilgili örneklere de yer verilir.
5.1.6. Duanın anlamını ve önemini örneklerle açıklar.
 Bireyin hangi durumlarda ve nasıl dua etmesi gerektiğine değinilir.
 Kur’an-ı Kerim’de geçen peygamber dualarına, Hz. Muhammed’in (s.a.v.) yaptığı dualara ve kültürümüzdeki dua örneklerine yer verilir.
 “Nehcü’l-Belâğa”dan ve dilimize yerleşen kalıplaşmış dua cümlelerinden örnekler verilmeye özen gösterilir.
 Öğrencilerin kendi cümleleri ile yazılı ve/veya sözlü olarak dua örnekleri oluşturmalarına yönelik etkinliklere yer verilir.
5.1.7. Hz. İbrahim’in (a.s.) tevhide davetini özetler.
 Kazanım, Enbiyâ suresi çerçevesinde ayrıntıya girilmeden ve öğrenci düzeyi dikkate alınarak ele alınır.
5. 1. 8. İhlâs suresini okur, anlamını söyler.
 İhlâs suresi ile ilgili kısa açıklamalara yer verilir; surede tevhid inancıyla ilgili verilen mesajlar belirlenir ve surenin nerelerde okunduğuna değinilir.

Anahtar Kavramlar
Esmâ-i Hüsnâ, hanif, tevhid, ihlâs, kıssa.

●▬▬▬▬๑ ๑۩۩ ▬▬▬▬▬●

5.2. RAMAZAN VE ORUÇ

Ünite Açıklaması
Bu ünitede sırasıyla; “Ramazan Orucu ve Önemi”, “Ramazan ve Oruçla İlgili Kavramlar”, “Kültürümüzde Ramazan ve Oruç”, “Bir Peygamber Tanıyorum: Hz. Davud (a.s.)”, “Bir Dua Tanıyorum: Rabbena Duaları ve Anlamı” konularına yer verilir.
Ünite genelinde konular, günlük hayattan ve öğrencilerin somut deneyimlerinden örneklerle işlenir. Ayrıca ayet ve hadisler başta olmak üzere, ramazan, oruç, muharrem, aşure gibi konularla ilgili atasözü, vecize, beyit, ilahi, nefes gibi düzeye uygun edebî metinlerden yararlanılır.

Kazanım ve Açıklamaları
5.2.1. Ramazan ayı ve orucun önemini fark eder.
 Ramazan ayının aynı zamanda bir Kur’an ayı olduğuna vurgu yapılır ve Kadir Gecesinin önemine değinilir.
 Oruçlunun dikkat etmesi gereken hususlara da değinilir.
 Farz, vacip, sünnet ve müstehap kavramlarına seviye göz önünde bulundurularak kısaca değinilir.
5.2.2. Ramazan ayı ve oruçla ilgili kavramları örneklerle açıklar.
 Ramazan ve oruçla ilgili sahur, imsak, iftar, teravih ve fitre kavramları açıklanır.
 Düzeye uygun iftar dualarına yer verilir.
5.2.3. Kültürümüzde Ramazan ve oruçla ilgili gelenekleri tanır.
 Mukabele okuma, mahya, hırka-i şerif ziyareti, diş kirası, tekne orucu gibi konulara yer verilir. Ramazan ve oruçla ilgili örneklerde çocuk diline yerleşmiş ifadelerin yer verilmesine özen gösterilir.
5.2.4. Hz. Davud’un (a.s.) hayatını özetler.
 Kazanım, sahih kaynaklarda yer alan rivayetler ışığında ayrıntıya girilmeden ve öğrenci düzeyi dikkate alınarak ele alınır.
5.2.5. Rabbena dualarını okur, anlamını söyler.
 Rabbena duaları ile ilgili kısa açıklamalara, duaların Kur’an’da geçtiği yerlere ve nerelerde okunduğunu içeren bilgilere öğrenci seviyesine göre yer verilir.

Anahtar Kavramlar
Ramazan, oruç, Rab.

●▬▬▬▬๑ ๑۩۩ ▬▬▬▬▬●

5.3. ADAP VE NEZAKET

Ünite Açıklaması
Bu ünitede sırasıyla; “Nezaket Kuralları”, “Selamlaşma Adabı”, “İletişim ve Konuşma Adabı”, “Sofra Adabı”, “Hz. Lokman’dan (a.s.) Öğütler”, “Bir Dua Tanıyorum: Tahiyyat Duası ve Anlamı” konularına yer verilir.
Ünite genelinde konular, günlük hayattan ve öğrencilerin somut deneyimlerinden örneklerle işlenir. Ayrıca konuların ele alınmasında, başta ayet ve hadisler olmak üzere kültürümüzden deyiş, nefes, şiir ve beyit gibi düzeye uygun edebî metinlerden yararlanılır.

Kazanım ve Açıklamaları
5.3.1. Toplumsal hayatta nezaket kurallarına uygun davranışlar sergilemeye özen gösterir.
 Kişisel mahremiyetin önemine değinilir ve bu konuda dikkat edilecek hususlar üzerinde durulur.
5.3.2. Selamlaşma adabına riayet eder.
5.3.3. İletişim ve konuşma adabına uygun davranır.
 İletişim adabı konusunda internet ve sosyal medya adabına da değinilir.
5.3.4. Sofra adabına riayet eder.
 Helal kazanç, helal lokma gibi konulara kısaca değinilir.
5.3.5. Hz. Lokman’ın (a.s.) öğütlerini hayatına yansıtmaya özen gösterir.
 Lokman suresi, 12-19. ayetlerde tavsiye edilen davranışlara öğrenci seviyesine uygun bir şekilde yer verilir.
5.3.6. Tahiyyat duasını okur, anlamını söyler.
 Tahiyyat duası ile ilgili kısa açıklamalara ve duanın nerelerde okunduğunu içeren bilgilere yer verilir.

Anahtar Kavramlar
adap, nezaket, selam.

●▬▬▬▬๑ ๑۩۩ ▬▬▬▬▬●

5.4. HZ. MUHAMMED VE AİLE HAYATI

Ünite Açıklaması
Bu ünitede sırasıyla; “Hz. Muhammed’in (s.a.v.) Evliliği ve Çocukları”, “Bir Eş Olarak Hz. Muhammed (s.a.v.)”, “Bir Baba Olarak Hz. Muhammed (s.a.v.)”, “Bir Dede Olarak Hz. Muhammed (s.a.v.)”, “Hz. Muhammed (s.a.v.) ve Ailesinin Örnek Davranışları”, “Hz. Hasan (r.a.) ve Hz. Hüseyin (r.a.)”, “Bir Sure Tanıyorum: Kevser Suresi ve Anlamı” konularına yer verilir.
Ünite genelinde konular, günlük hayattan ve öğrencilerin somut deneyimlerinden örneklerle işlenir. Hz. Muhammed (s.a.v.) ile ilgili öğrenci düzeyine uygun vecize, deyiş, nefes, şiir ve beyit gibi edebî metinlerden yararlanılır.

Kazanım ve Açıklamaları
5.4.1. Hz. Muhammed’in (s.a.v.) Hz. Hatice (r.a.) ile evlilik sürecini özetler.
 Hz. Muhammed’in (s.a.v.) Hz. Hatice’den (r.a.) olan çocuklarının adları belirtilir.
5.4.2. Hz. Muhammed’in (s.a.v.) aile içi iletişimine örnekler verir.
 Hz. Muhammed’in (s.a.v.) eş, baba ve dede olarak aile içerisinde ortaya koyduğu örnek davranışlarına yer verilir, onun eş, çocuk ve torunlarına olan sevgisi hadislerden örneklerle açıklanır.
 Hz. Muhammed’in (s.a.v.) aile bireylerine danışmasına ve onların görüşlerine değer vermesine de vurgu yapılır.
5.4.3. Hz. Muhammed’in (s.a.v.) aile fertlerinin güzel davranışlarını değerlendirir.
5.4.4. Hz. Hasan (r.a.) ve Hz. Hüseyin’in (r.a.) ahlaki erdemlerini kendisine örnek alır.
 Hz. Hasan (r.a.) ve Hz. Hüseyin’in (r.a.) hayatı, sahih kaynaklarda yer alan rivayetler ışığında ayrıntıya girilmeden ele alınır.
5.4.5. Kevser suresini okur, anlamını söyler.
 Kevser suresi ile ilgili kısa açıklamalara yer verilir. Bu kapsamda; “kevser”in farklı anlamları olduğuna değinilir; ayrıca “kevser”in; bolluk, bereket ve neslin çoğalması anlamlarını içerdiğine, Allah’ın (c.c.), Hz. Peygamber’e pek çok nimet verdiğine, bu nimetlerden birinin de Hz. Peygamber’in neslini devam ettiren Hz. Fâtıma (r.a.) olduğundan bahsedilir.

Anahtar Kavramlar
merhamet, erdem, kevser.

●▬▬▬▬๑ ๑۩۩ ▬▬▬▬▬●

5.5. ÇEVREMİZDE DİNİN İZLERİ

Ünite Açıklaması
Bu ünitede sırasıyla; “Mimarimizde Dinin İzleri”, “Musikimizde Dinin İzleri”, “Edebiyatımızda Dinin İzleri”, “Örf ve Âdetlerimizde Dinin İzleri”, “Bir Peygamber Tanıyorum: Hz. Süleyman (a.s.)” konularına yer verilir.
Ünite genelinde konular günlük hayattan ve öğrencilerin somut deneyimlerinden örneklerle işlenir. Ayrıca öğrenci düzeyine uygun vecize, deyiş, nefes, şiir ve beyit gibi edebî metinlerden yararlanılır.
Kazanım ve Açıklamaları
5.5.1. Mimarimizde yer alan dinî motifleri inceler.
 Cami ve bölümlerine de görselleriyle birlikte yer verilir.
5.5.2. Musikimizde dinin izlerine örnekler verir.
 Cami musikisinden (tekbir, ezan, salâ gibi) örneklere öğrenci seviyesine göre yer verilir.
 Tasavvuf musikisi, Türk sanat müziği ve halk müziği ile çocuk şarkılarından örnekler verilmesine özen gösterilir.
5.5.3. Edebiyatımızdan dinin izlerine örnekler bulur.
 Çocuk edebiyatından (şiir, hikâye, masal gibi) öğrenci seviyesine uygun örnekler verilmesine özen gösterilir.
5.5.4. Örf ve âdetlerimizde yer alan dinî unsurları fark eder.
 Düğün, sünnet, isim koyma, mevlit merasimleri, kandiller ve bayramlaşma ile sınırlandırılır.
5.5.5. Hz. Süleyman’ın (a.s.) hayatını özetler.
 Kazanım, sahih kaynaklarda yer alan rivayetler ışığında ayrıntıya girilmeden ve öğrenci düzeyi dikkate alınarak ele alınır. Ayrıca Mescid-i Aksâ’nın inşasına ve Müslümanlar için önemine vurgu yapılır.

Anahtar Kavramlar
örf, âdet, mimari, musiki, edebiyat, Mescid-i Aksâ.

●▬▬▬▬๑ ๑۩۩ ▬▬▬▬▬●